اتاق بازرگانی پاتوق است

علی دادپی در گفت‌و‌گو با «اقتصادنیوز»، در مورد ویژگی‌های اتاق‌های بازرگانی مطلوب با بیان این اتاق‌های بازرگانی یک سری اتحادیه‌های صنفی و پلتفورم برای تبادل آرا و برقراری ارتباط و مثلاً دفاع از منافع جمعی و گروهی هستند،گفت: در یک دهه گذشته اتاق بازرگانی توانسته است از رکود در آمده و از شکل جمعی که به شدت تحت تاثیر دولت و دولتمدار بوده تبدیل شود به گروهی که نگرانی‌های بخش خصوصی را به دولت منعکس می‌کند.

وی ادامه داد: این اتاق‌ها در چند سال اخیر علاوه بر نگرانی‌های خود برای بخش خصوصی غیر سیاسی‌تر ، بیشتر بر روی مطالبات اقتصادی و مطالبی که به بخش خصوصی واقعاً کمک می‌کند متمرکز شده‌ است. از نظر من اتاق‌های بازرگانی تا حد بسیار زیادی حاصل ویژگی‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی یک جامعه هستند.

دادپی بیان کرد: با توجه به تقسیم‌بندی‌های مطرح شده درباره این که در اتاق بازرگانی برخی به دنبال رایزنی برای منافع شخصی،برخی به دنبال رایزنی برای منافع صنفی و برخی به دنبال رایزنی برای برای اصلاح ساختار اقتصاد ملی هستند باید بگویم این مرزبندی‌ها در هر سازمانی وجود دارد. نه‌تنها در اتاق بازرگانی بلکه در هر انجمن و هر اتحادیه صنفی یکسری به دنبال منافع خود بوده و یکسری سعی دارند نقش رهبر اجتماعی را بازی کنند و منافع گروهی را تأمین کنند. یکسری نیز معتقد هستند جایگاه‌ آنها ابزاری است برای تغییر اصلاحات اقتصادی در کشور.

استاد دانشگاه کلایتون با تاکید بر این که از نظر من هر کس که می‌گوید اتاق بازرگانی خوب اتاقی است که افراد دنبال منافع شخصی در آن نیستند در واقع به دنبال حذف رقبای خود است، اظهار کرد: در هر اتاق بازرگانی عده‌ای همیشه دنبال منافع شخصی خود هستند و این یک واقعیت است که فعال اقتصادی و حتی قصاب و بقال هیچ وقت به خاطر عشق به مردم به ارائه خدمات نمی‌پردازند. اتاق بازرگانی هم از این قاعده مستثنی نیست.

به گفته وی، کسی که عضو اتاق بازرگانی است، فعال اقتصادی یا بازرگان است که به دنبال منافع شخصی و سودمندی خود هم است و این اصلاً موضوع نکوهیده‌ای نیست.

وی تصریح کرد: این اشکال از سیستم ارزشی ما، از باورهای جامعه و از باورهای کلیشه در جامعه است که منافع شخصی را بد می‌داند بنابراین می‌شود حدس زد که کسانی که به دنبال حذف کردن فعالان اقتصادی افرادی هستند که از این بهانه استفاده می‌کنند و بیشتر از همه خودش دنبال منافع شخصی خود هستند.

دادپی با تاکید بر این که اعضای اتاق بازرگانی حق دارند و می‌توانند و باید دنبال منافع شخصی خود باشند و اگر غیر از این باشد که اسم آن را می‌گذارند اتحادیه راحب‌ها، بیان کرد: از سال 1330 و حدود 60 سال رانت‌خواری به عنوان بخشی از رفتار اقتصادی در جامعه ایران درآمده‌ است و زمانی که دولت بیشترین سرمایه و بیشترین امکانات و اصلی‌ترین منبع درآمد ارزی کشور را در انحصار خود دارد هر آدم خیرخواهی در ایران بخواهد کاری بکند ناچار باید از دولت کمک بخواهد. من نمی‌دانم چرا در قانون همیشه نهادها موظف به ارائه نظرات خود به دولت هستند؟ کاش قانونی بود که بر اساس آن دولت را موظف به مشورت با اتاق بازرگانی می‌کرد تا ما امروز ناچار نشویم اتاق بازرگانی را زیر سؤال ببریم.

استاد دانشگاه کلایتون افزود: وظیفه اتاق بازرگانی به لحاظ اخلاقی، قانونی و شرعی در درجه اول مثل هر اتحادیه‌ دیگری این است که در وهله اول نظرات کارشناسی خود را ارائه کند. اتاق به عنوان بزرگ‌ترین نهاد بخش خصوصی در هر کشور وظیفه ملی و گسترده‌تری دارد و از آن نفع می‌برد. وظیفه اتاق این است که از تجارت آزاد، گسترش بخش خصوصی و رقابت در جامعه حمایت و دفاع کند.

وی گفت: اقتصاد ایران اقتصاد توسعه یافته آمریکا یا حتی اقتصاد ترکیه نیست که اتاق بازرگانی یک اتحادیه از بازرگانان باشد و همه بازرگانان و همه فعالان اقتصادی خودشان را موظف به عضویت در آن اتاق بدانند. اتاق بازرگانی ایران در یک اقتصاد نفتی فعالیت می‌کند و در 30 سال گذشته هیچ پروژه‌ای بدون پول نفت به نتیجه نرسیده است.

دادپی در ادامه توضیح داد:اگر تعریف اتاق بازرگانی را در این بدانیم که تشکلی است که اعضا در آن به دنبال رایزنی برای اصلاحات ساختار اقتصاد ملی هستند پس در این صورت باید اتاق را یک فرقه یا یک گروه از مثلاً آدم‌هایی که از دنیا گذشته‌اند بدانیم. شما چه توقعی از یک بازاری یا از یک بازرگان دارید که بیایید بگوید من منافع خودم را در درجه دوم قرار می‌دهم و منافع دیگران را مقدم بر منافع خودم قرار می‌دهم و سپس امیدوارم که در این وضعیت ادامه حیات اقتصادی من هم ممکن و میسر باشد؟

استاد دانشگاه کلیتون خاطرنشان کرد: افرادی که در اتاق بازرگانی هستند به واسطه پرستیژ اجتماعی و سیاسی‌شان و به واسطه فعالیت‌های معمول در اوقات خود و همچنین همراستایی منافعشان با فعالان اقتصادی به خوبی با منافع اکثر بخش خصوصی ایران همراهی داشته‌اند و حداقل در سال‌های اخیر موفق بودند که سخنگوی بخش خصوصی باشند.